Procedury i wyniki ostatniego konkursu grantów Narodowego Centrum Nauki - propozycje zmian
wygłoszony na 2. zebraniu plenarnym Komitetu Geodezji PAN (2 luty 2012r.)

Referat wygłosił dr hab. Marek Mróz, który zapoznał członków Komitetu Geodezji PAN z harmonogramem konkursów Narodowego Centrum Nauki ogłaszanych w latach 2011-2012 z uwzględnieniem ich rodzajów oraz terminów przeprowadzania.

W referacie omówiony został panel ST-10 (Nauki o Ziemi), który jest największym i najszerszym tematycznie panelem NCN. Prelegent zaznaczył, że po uwzględnieniu propozycji zmian w tytule panelu ST-10 wpisana została geodezja i kartografia oraz powiększony został do 31 osób skład zespołu ekspertów. Dr hab. Marek Mróz poinformował, że w grupie dyscyplin Działu Nauki ST jest 3 koordynatorów, przy czym za panel ST-10 odpowiada pani dr Marzena Oliwkiewicz-Miklasińska (geolog) oraz, że osoba koordynująca techniczne prace panelu nie ma merytorycznego wpływu na proces ewaluacji wniosków. Przewodniczącym panelu ST-10 jest na chwilę obecną prof. A. Żelaźniewicz.

Kontynuując wystąpienie dr hab. Marek Mróz przedstawił zasady etyczne dotyczące ekspertów oraz zakres ich prac podkreślając, że ekspert nie jest recenzentem wniosku sensu stricte. Przedstawił etapy procesu oceny wniosków w pierwszym konkursie NCN, a w szczególności: etap wstępnej kwalifikacji wniosku (przewodniczący panelu oraz koordynator dyscyplin dokonują oceny spełnienia kryterium badań podstawowych projektu na podstawie tytułu streszczenia, a następnie dwóch wytypowanych przez przewodniczącego panelu ekspertów, w tym jeden reprezentant dyscypliny, dokonują weryfikacji tej oceny) oraz etap oceny merytorycznej.

Dr hab. Marek Mróz omówił rodzaje składanych wniosków (ogólne, młody doktor, bez doktoratu, międzynarodowe niewspółfinansowane) oraz poinformował, ze każda grupa wniosków w panelu ma przydzielony własny budżet na podstawie decyzji Rady Narodowego Centrum Nauki. W odniesieniu do wyżej wymienionych grup wniosków, prelegent przedstawił kryteria ich oceny merytorycznej. W przypadku wniosków ogólnych kryteria te dotyczą: oceny merytorycznej (waga 40%), na którą składa się poziom naukowy badań lub zadań przewidzianych do realizacji, nowatorski charakter problemu naukowego, którego rozwiązanie jest proponowane oraz wpływ realizacji projektu badawczego na rozwój dyscypliny naukowej, oceny wnioskodawcy (waga 40%), na którą składają się osiągnięcia naukowe zespołu wykonawców, w tym publikacje w renomowanych czasopismach naukowych, ocena wykonania przez wnioskodawcę projektów badawczych finansowanych w ramach wcześniejszych konkursów, oceny kosztorysu (waga 10%) dotyczącej zasadności planowanych kosztów w stosunku do przedmiotu i zakresu badań, a także oceny możliwości realizacji wnioskowanego projektu (waga 10%). W przypadku wniosków z grupy „młody doktor” ocena merytoryczna wniosku stanowi 30% oceny ogólnej. Ocenie podlega również zaangażowanie jednostki naukowej, w której będzie realizowany projekt (warunki zatrudnienia wnioskodawcy, unikatowy warsztat naukowy, powołanie nowego zespołu naukowego), przy czym waga tej oceny wynosi 10%.

Dr hab. Marek Mróz poinformował zebranych, że w przypadku wniosków z grupy „bez stopnia doktora” zarówno ocena merytoryczna wniosku, jak i ocena wnioskodawcy stanowią 40% oceny ogólnej oraz że zespół ekspertów podczas zebrań panelu doszukiwał się wszystkich możliwych argumentów na korzyść młodego naukowca. Wnioskodawcami tej grupy projektów były często osoby fizyczne niezwiązane z uczelniami, a wnioski w większości przypadków były napisane źle. Premiowane były wnioski tzw. spójnego tandemu „mistrz i uczeń”. Stwierdził również, że wnioski z grupy „międzynarodowe niewspółfinansowane” są skazane na porażkę w naszej dyscyplinie, ponieważ jeśli nawet przejdą pierwszy etap oceny, to w drugim etapie obejmującym wszystkie panele z obszaru nauk ścisłych i technicznych, konkurują z projektami z zakresu typowych badań podstawowych (fizyka teoretyczna, fizyka eksperymentalna, astronomia, kosmologia, itp).

W końcowej części wystąpienia prelegent omówił etapy oceny merytorycznej wniosków, a w szczególności postępowanie w przypadku rozbieżności ocen recenzentów oraz ogólne zasady kwalifikacji liczby wniosków do drugiego etapu. Przedstawił rolę reprezentantów dyscyplin oraz sposób powoływania recenzentów merytorycznych (wybitnych specjalistów), którzy wykonują recenzję według przedstawionych uprzednio kryteriów. Przedstawił także bilans dotyczący wniosków geodezyjnych złożonych w pierwszym konkursie NCN i wspomniał o propozycjach zmian przesłanych w liście do prof. A. Żelaźniewicza, które dotyczą obowiązujących kryteriów oceny wniosków oraz ich cech formalnych.